Hemşirelerin Hasta Nakil Araçlarında Görevlendirilmesi Ve Hasta Nakil Sürecinin Sevk Ve İdaresinde Sorumlular Kimlerdir?

Hasta nakline ilişkin ambulans hizmetlerinin işleyişine dair usul ve esaslar, 07.12.2006 tarihli ve 26369 sayılı Ambulanslar ve Acil Sağlık Araçları ile Ambulans Hizmetleri Yönetmeliğinde  düzenlenmiştir. Buna göre, hasta nakil ambulanslarında en az bir sağlık personeli ve bir şoför olmak üzere iki personelin görev yapacağı, ekipte şoför yerine bir ambulans ve acil bakım teknikeri (AABT) veya acil tıp teknisyeni (ATT) çalıştırılabileceği ve hasta nakli sırasında en az bir sağlık personelinin hasta kabininde bulunacağı hükme bağlanmıştır.

Yönetmelikte, sağlık personeli hekim, ambulans ve acil bakım teknikerleri (paramedik), anestezi teknikerleri, hemşireler, ebeler, toplum sağlığı memurları, acil tıp teknisyenleri ve anestezi teknisyenleri, şoför ise kullanacağı araca uygun sürücü belgesine sahip, temel ilkyardım eğitimi sertifikası almış personel olarak tanımlanmıştır. Dolayısıyla hasta nakil ambulanslarında hemşirelerin görevlendirilmesi mümkündür. 

29.maddesindeyse acil sağlık hizmeti kapsamında istihdam edilen personelin, istihdam edildikleri alan ile ilgili eğitim veren kurumlardan mezun olmasının esas olduğu, görevleri ile ilgili eğitim programı bulunmayan personelin, Bakanlıkça belirlenecek hizmet içi eğitim programını tamamladıktan sonra istihdam edilebileceği belirtilmiştir

Diğer yandan 8.3.2010 tarihli Hemşirelik Yönetmeliğinin Ek-2 belgesinde de acil servis hemşireliği ayrıca düzenlenmiş, acil servis hemşirelerinin görev ve sorumlulukları gösterilmiştir. Bunun sebebi de acil sağlık hizmetlerinde çalışılabilmesi için bu alanda hemşirelerin ayrıca eğitim almış olması gerekliliğidir. 

Yönetmelikte öngörülen acil hizmetlere ilişkin eğitim şartının Valilik oluru ile ortadan kaldırılması da mümkün değildir. Sağlık Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan bir Yönetmelik hukuken idari bir Valilik Kararından üstün nitelikte olup ancak Yönetmeliğe uygun olan Valilik Kararlarının hukuken uygulama alanı bulması mümkündür. Bunun aksi şekilde Yönetmelik hükmünün Valilik Kararıyla değiştirilmesi ya da ortadan kaldırılması ise mümkün değildir. 

 

I.HASTA NAKİL SÜRECİNİN SEVK VE İDARESİNDE SORUMLULAR

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliğinin 7.maddesinde illerde faaliyet gösteren bütün acil sağlık hizmet birimleri ve hizmetle ilgili diğer birimlerin sundukları hizmet açısından Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğüne karşı sorumlu olduğu belirtilmiştir. 

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliğinin 24.maddesinde Acil Servis Tarafından Yürütülecek İşlemler düzenlenmiştir. Buna göre acil servisin, hastanın ihtiyaç duyacağı hazırlıkları, nakil işlemi gerçekleşmeden önce yerine getireceği düzenlenmiştir. İlgili sağlık kuruluşunun sevk imkânlarının yeterli olmadığı durumlarda ve sadece acil yardım talebi ile hizmete başvuran hastalar için ise acil sağlık çağrılarının karşılandığı ve ambulansların sevk ve idare edildiği komuta kontrol merkezinin sevk yükümlülüğü olacağı hükme bağlanmıştır. Bu hallerde merkezin göndereceği ekip ile hastanın sevkini gerçekleştireceği, sevk işleminin ambulans ekibinin dışında başkaca personel ve araç desteği gerektirmesi halinde sevk eden kuruluşun gerekli desteği sağlayacağı düzenlenmiştir. 

Devlet hastaneleri gibi Yataklı Tedavi Kuruluşları tarafından verilen acil sağlık hizmeti kapsamında yapılacak hasta nakillerinin hukuka uygun şekilde yerine getirilmesi ise Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği gereğince başhekimin sorumluluğundadır.